2022 rok to czas intensywnych zmian w prawie podatkowym. Część zmian weszła w życie od 1 stycznia, natomiast 1 lipca 2022 r. zaczął obowiązywać tzw. nowy Polski Ład – Nowy Ład, który wprowadza dodatkowe modyfikacje, między innymi dotyczące zasad ustalania podstawy składki zdrowotnej. Sprawdź, jakie są najważniejsze przepisy, o których trzeba wiedzieć i czym skutkuje decyzja, jaką formę opodatkowania wykorzystujesz.
1. Składka zdrowotna a Polski Ład
2. Opodatkowanie skalą podatkową – zmiany
3. Opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych
4. Polski Ład a podatek liniowy
5. Preferencje dla pracownika
Gdzie znajdują się regulacje, które wprowadza Nowy Ład? Wszelkie bieżące dane publikowane są na rządowych stronach adresowanych do przedsiębiorców i poświęconych sprawom podatkowym. Zmiany – takie jak kwestia składki zdrowotnej czy ujednolicenie terminu składania zeznań – dotyczą zarówno podatników prowadzących działalność gospodarczą, w tym działalności wykonywanej osobiście, jak i pracowników czy osób płacących podatek dochodowy z tytułu dochodu z umów cywilnoprawnych.
Składka zdrowotna a Polski Ład
Przepisy dotyczące składki zdrowotnej zostały zmienione jeszcze wiosną tego roku – nic dziwnego, gdyż to właśnie one wzbudzały sporo kontrowersji we wcześniejszym kształcie. Obecnie ubezpieczenie zdrowotne jest opłacane przez każdego podatnika, dlatego sposób wyliczania miesięcznej transzy i – co za tym idzie – określenie wysokości składki jest jedną z istotniejszych zmian.

Począwszy od 2022 roku składki zdrowotne będą ustalane w zależności od wysokości dochodu w przypadku opodatkowania na zasadach skali podatkowej oraz przy podatku liniowym albo od przychodu w przypadku podatników rozliczających się na zasadach ryczałtu. Co ważne, Ministerstwo Finansów zadecydowało, że z podstawy składki zdrowotnej będą wyłączane wszelkie przychody i koszty uzyskane w okresie zawieszenia działalności.
Zgodnie z nowymi przepisami wysokość składki zdrowotnej wynosi 9%, przy czym nie może być niższa od 9% minimalnego wynagrodzenia przypadającego na dany rok kalendarzowy. Nie ma ograniczenia co do górnej wysokości zapłaconych składek zdrowotnych, co może stanowić uciążliwość dla najlepiej zarabiających. Koniecznie trzeba też podkreślić, że sposób ustalania dochodu kwalifikowanego do wyliczania składki zdrowotnej jest inny niż dochód obliczany na potrzeby podatku dochodowego PIT.
Opodatkowanie skalą podatkową – zmiany
Kwestie składki zdrowotnej to nie jedyne zmiany czekające podatników.
Polski Ład 1.0, czyli ten ogłoszony w styczniu, nie wprowadził zmian w wysokości stawek podatku, dlatego nadal wynoszą one 17% i 32% w zaliczkach od stycznia do maja albo za pierwszy kwartał 2022 roku. Zmianie uległy natomiast kwotowe przedziały poszczególnych progów podatkowych. Dla kolejnych kwartałów natomiast w I progu podatkowym stawki wynoszą 12% i 32%.
Od 1 lipca 2022 r. obowiązuje także wyższa wartość kwoty wolnej od podatku – 30 000 zł. Jest to wzrost aż o 22 000 zł. Jednocześnie podniesiono drugi próg podatkowy z dotychczasowej kwoty 85 528 zł do 120 000 zł.
Opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych
Duże zmiany dotyczą także ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Od 2022 roku część stawek została obniżona. Przy podatku dochodowym z tego benefitu skorzystają między innymi przedstawiciele zawodów w branży IT (12%). Wprowadzono także ryczałt 14% dotyczący świadczących usługi:
- w zakresie opieki zdrowotnej,
- architektoniczne i inżynierskie,
- badań i analiz technicznych,
- specjalistycznego projektowania.
Warto pamiętać, że zgodnie z nowymi regulacjami od podstawy odliczyć można 50% zapłaconych składek zdrowotnych – począwszy od stycznia 2022 roku. Odliczenie działa już od czerwca lub II kwartału 2022 roku.
Dodatkowo uregulowano zasady opodatkowania najmu prywatnego. W rozliczeniu rocznym ryczałt będzie jedyną dostępną formą opodatkowania tego rodzaju przychodów. Wcześniej osoby uzyskujące dochód w tego rodzaju źródeł mogły określić, czy wybierają ryczałt czy chcą rozliczać się na zasadach ogólnych. Było to o tyle korzystne, że skala podatkowa pozostawiała opcję amortyzacji nieruchomość i tym samym obniżenia podstawy opodatkowania.
Polski Ład a podatek liniowy
Od 1 lipca 2022 r. z kolejnymi zmianami muszą liczyć się przedsiębiorcy rozliczający się podatkiem liniowym 19%. Już od stycznia 2022 r. stracili oni prawo do odliczenia od podatku zapłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne. Wraz z Nowym Ładem pojawiły się w tym zakresie zmiany. Od teraz w zaliczce za czerwiec lub II kwartał 2022 r. przedsiębiorcy mogą traktować składki ZUS w roli kwoty zmniejszającej podatek. Trzeba jednak uważać na limit odliczenia (8700 zł w 2022 roku).
Warto podkreślić, że składki zdrowotne pomniejszają podstawę opodatkowania, a nie podatek, jak miało to miejsce do końca 2021 roku.
Preferencje dla pracownika
Przy okazji pierwszej nowelizacji prawa podatkowego wiele emocji wzbudzała kwestia tzw. ulgi dla klasy średniej. Zmodyfikowała ona schemat naliczania wynagrodzeń, nie zawsze na korzyść zatrudnionego. Od lipca 2022 roku Polski Ład 2.0 zlikwidował ulgę dla klasy średniej, wprowadzając tzw. hipotetyczny podatek dochodowy.
Dodajmy, że likwidacja ulgi dla klasy średniej ma być korzystna, a w przypadku gdy podatek należny będzie się różnił od hipotetycznego, podatnik otrzyma zwrot nadpłaconego podatku.