Frezowanie to jedna z najpopularniejszych metod obróbki skrawaniem. Charakteryzuje się ona bardzo dużą wydajnością oraz dokładnością obróbki. Frezowana powierzchni wyróżnia się również małą chropowatością i może być stosowana jako na przykład część współpracująca w parze uszczelniającej pneumatyki lub hydrauliki.

Obecnie coraz częściej stosuje się frezowanie cyrkulacyjne, które dzięki bardzo dobrej wydajności wypiera metody toczenia nożami tokarskimi. Frez posiada bowiem znacznie więcej ostrzy skrawających, dzięki czemu w tej samej jednostce czasy, potrafi usunąć znacznie więcej materiału. Jednym z popularnych rodzajów tych narzędzi jest frez palcowy.

Budowa freza palcowego

Frezy do metalu palcowe to narzędzia trzpieniowe o małej średnicy trzonka. Stosowane są we wszelkich operacjach wykonywania rowków , kanałków oraz obróbki powierzchni bocznych detali w których występują ograniczenia dotyczące podejścia narzędzia do przedmiotu. Każdy frez palcowy składa się z części skrawającej oraz chwytowej.

Najistotniejsze części frezów palcowych

Najważniejsza jest część skrawająca, która wykonuje główna pracę narzędzia. Geometria ostrzy musi spełniać szereg wymagań takich jak :

  1. Skuteczne oddzielanie materiału oraz zwijanie wiórów powstałych podczas procesu frezowania
  2. Rowki wiórowe powinny mieć odpowiedni duży kształt, aby mogły pomieścić wszystkie wióry powstałe w procesie frezowania
  3. Zapewnia wystarczającą wytrzymałość oraz żywotność narzędzia
frezy palcowy do metalu NFPa

Ostrza na frezach palcowych mogą znajdować się na różnych powierzchniach. Jeżeli występują jedynie na powierzchniach walcowych, to narzędzie jest w stanie kształtować jedynie boczne przestrzenie danego elementu. W przypadku kiedy ostrza występują również na powierzchniach czołowych, możliwe jest frezowanie wgłębne.

Istotną częścią każdego freza jest również część chwytowa. Jej powierzchnia walcowa spełnia odpowiedzialną funkcję, bowiem montowana jest ona w uchwycie obrabiarki. Ważne jest, aby mocowanie było pewne i osiowe co nie dopuści do nadmiernych drgań narzędzia i zapewni zakładana dokładność obróbki. Bardzo często część chwytowa posiada tak zwany zabierak. Są to specjalnie stworzone płaskie powierzchnie w części walcowej, które służą do lepszego przeniesienia momentu obrotowego z obrabiarki.

Budowa freza trzpieniowego zależnie od jego przeznaczenia

Frezy palcowe do metalu budowę posiadają zależną również od tego czy stosujemy go do obróbki zgrubnej czy wykańczającej. W przypadku obróbki zgrubnej, gdzie spodziewamy się dużych ilości wiórów, narzędzie posiada zwiększone rowki wiórowe oraz zmniejszoną liczbę ostrzy. Popularne są tez w tym przypadku rozdzielacze wióra, które występują w postaci zaszlifowanych rowków lub falistej krawędzi skrawającej. Jeżeli zaś wykonujemy obróbkę wykańczającą to spodziewamy się znacznie mniejszych wiórów. Z tego powodu właśnie, zmniejsza się wielkość rowków wiórowych dzięki czemu można zwiększyć ilość krawędzi skrawających co wpływa pozytywnie na wydajność obróbki. Nie stosuje się w tym przypadku łamaczy wiórów, które mogą pogorszyć chropowatość obrabianej powierzchni.

W niektórych rozwiązaniach frezów palcowych stosuje się doprowadzenia chłodziwa do miejsca skrawania. W narzędziu wtedy wykonuje się specjalne otwory w rowkach wiórowych, którymi transportowane jest chłodziwo. Spełnia one rolę nie tylko odbierania ciepła z miejsca skrawania co pozytywnie wpływa na żywotność oraz wytrzymałość freza, ale również w istotny sposób pomaga w wypłukiwaniu wiórów z miejsca obróbki.

Z czego zbudowany jest frez palcowy?

Frez palcowy posiada zazwyczaj małą średnicę trzonka oraz rowki wiórowe, a także opcjonalnie otwory, którymi doprowadzane jest chłodziwo do miejsca obróbki. Z tego powodu są one wykonywane z materiału o dużej wytrzymałości, który poradzi sobie w trudnych warunkach pracy. Najczęściej do budowy freza palcowego wykorzystuje się więc stal szybkotnącą ( HSS ), która dodatkowo dzięki dużej twardości pozwala na obróbkę twardych materiałów. Można również do budowy freza zastosować węgliki spiekane, które dzięki zwiększonej odporności na wysokie temperatury, pozwalają na frezowanie jeszcze mocniejszych i twardszych detali.